Quan chức chính phủ Iran giấu tên cho biết, các nhà ngoại giao nước này đã trao đổi với các quan chức trong chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden về việc khôi phục đàm phán về chương trình hạt nhân iran và đã đặt ra 7 điều kiện tiên quyết.

Phát biểu với tờ báo al-Jarida của Kuwait, quan chức giấu tên trong chính quyền Tổng thống Hassan Rouhani nói rằng, các cuộc liên lạc đã bắt đầu từ trước khi ông Biden nhậm chức tổng thống Mỹ. Hiện các cuộc trao đổi vẫn đang diễn ra nhưng không chính thức.

Theo báo Kuwait, Đại sứ Iran tại Liên Hợp Quốc Takht Rawanji đã được triệu hồi về Tehran để thu xếp các cuộc tiếp xúc với chính quyền mới ở Washington trước khi trở lại New York với một loạt các điều kiện tiên quyết để Iran trở lại đàm phán về chương trình hạt nhân.

Điều kiện đầu tiên được cho là Iran sẽ không chấp nhận việc giảm bớt một phần các lệnh trừng phạt. Tờ báo Kuwait nói rằng Iran sẽ tái khẳng định các yêu cầu về việc Mỹ phải duy trì tất cả các khía cạnh của thỏa thuận, trong đó có dỡ bỏ hoàn toàn các biện pháp trừng phạt, một điều kiện thiết yếu để trở lại thỏa thuận.

Thứ hai, bất cứ sự bất đồng nào về các thỏa thuận cần phải được thảo luận trong khuôn khổ cơ chế ủy ban đàm phán chính thức. Một trong những bất đồng có thể dự đoán trước là Iran muốn Mỹ việc bồi thường cho những thiệt hại do các lệnh trừng phạt được áp đặt sau khi Washington rút khỏi thỏa thuận hạt nhân.

Thứ ba, Iran sẽ không chấp nhận việc quyết các vấn đề bất đồng như chương trình tên lửa và các hoạt động của nước này ở nước ngoài trong khuôn khổ thỏa thuận hạt nhân.

Thứ tư, không có thành viên mới nào được phép tham gia vào thỏa thuận.

Thứ năm, những lo ngại về các nước khác trong khu vực cần phải được thảo luận như một vấn đề riêng, không được thảo luận trong bất cứ cuộc đàm phán nào về làm giàu hạt nhân.

Thứ sáu, mặc dù không sẵn sàng thảo luận về hệ thống tên lửa, Iran vẫn có thể chấp nhận thảo luận về kiểm soát vũ khí ở cấp độ khu vực với sự giám sát của Liên Hợp Quốc. Iran đặc biệt quan ngại về tên lửa của Israel.

Iran để ngỏ khả năng hợp tác với Mỹ về dầu mỏ và an ninh tại Vùng Vịnh

Cuối cùng, Iran sẽ không chấp nhận một giải pháp 2 nhà nước đối với Israel và Palestine và thay vào đó yêu cầu một cuộc trưng cầu ý dân của Liên Hợp Quốc bao gồm cả người Do Thái Israel và người Palestine về vấn đề “đất”. Hiện chưa có chi tiết về nội dung cuộc trưng cầu ý dân tiềm tàng này.

Nguồn tin cho biết, Tổng thống Iran Rouhani sẽ nêu trực tiếp các điều kiện này với chính quyền Tổng thống Mỹ Biden.

Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif hôm 22/1 cho biết, Iran sẽ không chấp nhận bất cứ yêu cầu nào, khái niệm mới nào hay có thêm 1 bên mới nào trong thỏa thuận. Ông Zaris cũng nhấn mạnh, nếu Washington bắt đầu bằng việc “dỡ bỏ vô điều kiện, hiệu lực đầy đủ tất cả các biện pháp trừng phạt được áp đặt, tái áp đặt kể từ khi ông Trump nắm quyền”, thì Iran có thể đảo ngược các bước mà nước này đã áp dụng kể từ khi Mỹ rút khỏi thỏa thuận hạt nhân 2018.

Trong chiến dịch tranh cử hồi năm ngoái, ông Biden đã công khai bày tỏ mong muốn đưa Mỹ trở lại thỏa thuận hạt nhân, trong khi Israel nói rằng điều này cần phải bao gồm cả những hạn chế về chương trình tên lửa đạn đạo của Iran./.